خصال-ترجمه جعفرى    ج167    2    نماز بر ده وجه است .....  ص : 167

نماز بر ده وجه است

39- زرارة بن اعین از امام باقر )ع( نقل مى‏کند که فرمود: خداوند نماز را واجب کرد و پیامبر نیز آن را بر ده وجه سنت نمود: نماز در وطن نماز در سفر نماز خوف که بر سه وجه است و نماز کسوف آفتاب و ماه و نماز عید فطر و قربان و نماز استسقاء )طلب باران( و نماز بر میت.

امام خمینی می فرمود مسجد ها را پر کنید زیرا به راز این سنت اسلام که نماز است پی برد که این فریضه همه بعدی است فرد می سازد خانواده میسازد جامعه می سازد سیاست می سازد نماز جمعه می سازد. مقدمات ظهور فراهم می کند.

توبه کنیم و هر روز بهتر از دیروز باشیم و کیفیت و کمیت توشه ی آخرتی خود را بهتر کنیم. که در هر مرحله که بهتر میشویم اعمال گذشته پوچ جلوه می کند.

فقط انجام یه سری کار های واجب و تمایل به مستحبات هم آخر راه نیست. اسلام برای این میانه ی راه نیامد (1)  اسلام آمد تا نور باشد و از همین دنیا انسان ها را بر حجاب هایشان مکشوف کند. همان طور که بسیاری می بینند (1)

امام خمینی می فرمود مسجد ها را پر کنید زیرا به راز این سنت اسلام و ائمه برای شناخت حق و باطل هم پی برده بود. ابزار ها برای فرقه ای کارا است که خدا در عوالم غیبی و قوانین مستور آنها را اینجنین قرار داده.

(1) : تفسیر سوره ابراهیم - استاد جوادی آملی - آیات ابتدایی 1-4

توی نماز جماعت ممکنه که ماها یه ذره بخاطر اینکه توی جمع هستیم، احساس کنیم که شاید تمرکزمون کمتره یا شاید جمعیتی هستند و حواس پرت میشه اما به نظرم کسی که انقدر با نماز حال و حضور داره نباید نماز جماعت رو از دست بده و اگر جالی براش موند بره و نافله رو اونجوری که دلخواهشه بخونه و به هیچ وچه جماعت رو از دست نده. ممکنه که انسان در معرض ریا باشه، اما اولا اینکه کار سخت تر رو از هر کسی امتحان نمیگرن و هر چه قدر که سخت تر، ارجح تر و نزد خدا پسندیده تر. دوما اینکه ریا حق الله و نباید دچار این تسویل از جانب شیطان بشیم که نماز فرادا رو بهتر از نماز جماعت با این توجیهات برامون آرایش کنه و زیبایی اینطور حرف ها بر ما مستولی بشه

این بار نیز خلاصه ای از تفسیر سوره ی بقره که توسط آیة الله جوادی آملی ایراد شده است می پردازم.

نماز برای فرد مسلمان فریضه ای است واجب که بعد از مراحل ایمان که در مقاله ی قبلی خلاصه ای از آن ارائه شد، خواندیم که انسان جستجوگر همواره سوال هایی دارد که باید به آنها جواب دهد و فطرت خود را بشناسد و در این مسیر که به نظر من همان سیر و سلوک است در مسیر تکامل، گام بر می دارد تا آنجا که ایمان خود را از روی آیه ی 285 بقره کامل می کند و بعد از آن یاد می گیرد که نماز بخواند و از کلام ائمه معصومین و یا از رساله با فرائض خود آشنا می شود و می فهمد که باید خدا را اینگونه عبادت کند و بعد از آشنایی با چگونگی ادای فرائض با آداب واجب و مستحب آن که حدود 4000 مورد است آشنا می شود و رفته رفته اسرار نماز را یا در میابد و یا کسی سر راه او قرار می گیرد و او را از اسرار نماز آگاه می کند و در این طریق مسیر را سالک می پیماید.

نمازی که از ما خواسته اند بخوانیم نشانه هایی دارد . نماز باید طوری خوانده شود که هم خود ایستاده باشد و هم توانایی ایستادگی بخشیدن به دیگران را داشته باشد و اولین نشانه ی این نماز آن است که برای خود کسی که نماز را می خواند ، دو نشانه ی دوری از گناه و ترغیب به انجام واجبات -همگی- را برای نمازگزار فراهم می کند یا خیر. تا آنجا میرسد که در صحرای کربلا نمازی می خوانند که ...

نمازی که از آن تعبیر به ستون دین شده چنین نمازی است که بعد از یاد گرفتن و صحیح خواندن و رعایت آداب و پی به اسرار بردن رفته رفته و تدریجی در نمازگزار واقعی ایجاد می شود.

وقتی انسانی در نماز سعی کند به احوالات خود از قببل سخنی که می گوید و خدایی که پیش رو دارد و حواسی که هر لحظه با فکری آلوده میشود در نظر بگیرد و رفته رفته بیشتر در یک نمازش سعی کند تا قبل از اینکه فکر مخربی نمازش را آلوده سازد، هر لحظه خودش را چک کند و همانطور که از روی ریسمانی با دوچرخه سیرک باز همه اش در حال حفظ تعادل است، او نیز تماشاچی ها را اندک شمارد و فقط خدا را مهم بداند و بتواند دنیا را اتفاقات را در اون 10 دقیقه مرور نکند و افکار و موضوعات جدید و تفکر در هست و نیست و چرایی ها را فراموش کند و فقط به نماز و افعالش توجه کند،

شاید مقدمه و تمرین هایی را در حال انجام است که بتواند با مداومت بر آنها هم در نماز و هم در بیرون نماز توفیقاتی از خدا کسب کند. که این بهترین کاسبی و فکر و ذکر است که انسان بجای سود و زیان دنیا به فکر سود و زیان ابدی اش باشد.

به نظر می رسد که هر قدر در لحظه لحظه تا نماز بعدی و در حین نماز و حتی بیرون نماز در افعال دیگر در هر ثانیه به یاد خدا باشد و شروع و ادامه و پایان افعایش یاد خدا و درک حضور او و شهود او باشد، در نهایت کمتر غفلت از او سر می زند و نتیجتا با مدد از حق تعالی به رفتار و اخلاق حسنه ای دست یابد تا خدا از او راضی باشد و حسنات در او خانه کند و اخلاقیات نیکو در او ریشه دار شود.

دعای بعد از نماز استخاره (منبع مقاله از اینجا)

الهی خیر خود را از علم خودت میخواهم ، توانایی آنرا از قدرت خودت میخواهم. و از خودت طلب میکنم از سخاوت بزرگت. توانا توئی و من نا توانم. دانا توئی و من نمیدانم. و خودت عالم غیب استی. الهی اگر خودت خیر دین و دنیا و خیر عاقبت کار مرا در این موضوع میبینی (( و در این جاه ذکرآن موضوع را کند )) آنرا برایم مقدر گردان و آنرا برایم آسان گردان و پس آنرا برایم با برکت گردان. و اگر در علم خودت این موضوع برای دین و دنیا ام و عاقبت کارم مضر است آنرا از من بر گردان و مرا از آن . و خیر را بر من روا داشته باش هر جاه که باشد و من را بر آن راضی گردان.
حدیث صیحح بخاری شریف.

خدایا اگر در نمازم با جوارح ام فعلی انجام می دهم، به حول و قوه ی توست. اگر نماز میخوانم. اگر موفق به خضوع و خضوعی هر چند اندک و قلیل و کوتاه می شوم، همه به حول توست و عنایات توست. اگر نیتم برای قربة الی (تو) الله است از توست اگر هدایتی است از توست و به قول شیخ الاستاد علامه آیت االله جوادی آملی اگر بین این نماز و نماز قبلی ام بنده ی صالح ات بودم از حول وقوه و برکتی است که تو دادی و اگر از این نماز تا نماز بعدی هم عنایتی به من کردی از دریای رحمت توست.

پس از تو می خواهم آنچه می دانم و نمی دانم و تو بهتر می دانی و گفتم و نگفتم و موجبات رضایت تو و خشنودی تو را فراهم میکند به من در وقتی که صلاح دیدی فیض دهی و توفیقش را عنایت کنی.

نماز دارای ابعاد فردی، اجتماعی و سیاسی است. نمازی که در دین ما به آن و به جماعت آن و به پر کردن مساجد[1] در آن تاکید شده و نماز های جمعه و نماز های سالانه ی جماعت مثل نماز اعیاد مختلف تاثیر شگرفی در ابعاد مختلف فردی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. اگر ما از یکی از این ابعاد در بُعد عملی غافل باشیم انگار که از کل نماز غافلیم و اگر از نماز غافل باشیم از کل دین اسلام غافلیم. پس چه کنیم؟

اسلام برای انسان (در صورت شناخت دقیق و عمل صحیح به آن) به رفیع ترین درجات انسانی می اندیشد و هدف اسلام رساندن انسان هایی با همت آهنین به قله کمال است و این کمال را وقتی می توانیم دقیقتر بشناسیم که هدف اسلام از آفرینش و کمال را مورد بررسی قرار می دهیم[2]. نماز به عنوان ستون این دین نگهدارنده تمام پوسته ی این سازه است[3].

نگاه به کل جوامع بشری ما را به این نتیجه می رساند که در دستورات شیعه نکاتی است که رعایت شده ولی باید بیشتر رعایت شود و آن دستورات همگی می خواهند آفاتی را از نماز و نمازگزار دور سازند. دقت به آن دستورات و شناخت این آفات به مسلمانان این دقت و گوشزد را تحکیم میبخشد تا بیشتر به آن مسائل حساس باشند و با دانایی و دقت بیشتری لزوم رعایت آنها را بدانند و عمل کنند. یکی از این آفات اقتدا به روحانی بزرگتر و برپا داشتن نماز به صورت نماز های جماعت با جمعیت بیشتر است. یکی از دوستان تعریف می کرد که در نجف برای خواندن نماز تا یه شیعه می استد و تکبرةالاحرام میگوید همه پشت سرش نماز می خووانند و همه علمای دیگر به او اقتدا می کنند ولی دیگر فرقه گویا علمایش به هم اقتدا نمی کنند و نماز هم را قبول ندارند !!!!
مگر نماز چه است؟  ادامه مطلب...